Bepaling van de volgorde van een aantal gekoppelde genen


Hoe verder gekoppelde genen uit elkaar liggen op het verbindende chromosoom, hoe vaker crossing-over tussen deze genen zal plaats vinden. Echter de kans op meervoudige crossing-overs tussen de beide onderzochte genen neemt dan ook toe. Een even aantal crossing-overs (meestal 2, soms 4) leidt dan niet tot ontdekking dat er overkruising plaats heeft gehad tussen de onderzochte genen. Gevolg: Bij grotere afstanden is het gevonden recombinatiepercentage (= relatieve afstand) kleiner dan eigenlijk op grond van het crossing-over-percentage had moeten worden gevonden.
Regel:
Met behulp van kleine afstanden (recombinatiepercentages) stel je de grote afstanden samen, waarbij dan geldt:
å kleine afstanden ³ grote afstand, vanwege de dubbele c.o.'s.

Bij een bepaald organisme komen de volgende recombinatie-percentages tussen de genen P, Q, R en S voor, nl.: tussen S-P 5%; Q-R 7%; S-R 19% en P-Q 20%. Teken schematisch het chromosoom en geef daarop de volgorde aan.

Uitwerking:

S-P =  5 cm
Q-R =  7 cm
S-R = 19 cm
P-Q = 20 cm

Begin met de 3 kleinste afstanden. Zet eerst SR (de een na grootste) op een afstand van 19 cm en zet dan P als P' links van S en als P" rechts van S, want de volgorde is immers nog niet bekend.
Doe dit ook voor Q met Q' 7 cm links van R en Q" 7 cm rechts van R.


  P'   S     P"       Q'       R        Q"
............................................
  0    5     10       17       24       31
	

Meet nu de verschillende afstanden tussen de P's en Q's.



P'-Q' = 17 cm
P'-Q" = 31 cm
P"-Q' =  7 cm
P"-Q" = 21 cm

Uitwerking:
Met de regel: å kleine afstanden ³ grote afstand, komen alleen 21 en 31 cm in aanmerking, want deze zijn groter dan P-Q = 20 cm. Dubbele crossing-overs zijn hoe dan ook sporadisch en zullen daarom niet een bijdrage van mee dan 50 % leveren, waarmee 31 cm vervalt. We kiezen dus voor: P"-Q".

We komen nu tot de conclusie dat de volgorde der genen is S-P-R-Q.
Uiteraard is ook de volgorde Q-R-P-S ook goed, je bekijkt de volgorde dan gewoon vanaf de overzijde van het chromosoom.


M.v.g. van G. Nevenzel.

Vorige pagina - Inhoudsopgave - Volgende pagina