Dihybride kruising met gekoppelde gynosomale factoren waarbij recombinatie optreedt
De allelen voor ichthyosis (vissenhuid (Gr. ichthys 'vis'), een hardnekkige verhoorningsafwijking) en (rood-groen)kleurenblindheid zijn beide recessief en X-chromosomaal.
Een man met beide eigenschappen huwt met een normale vrouw. Hun dochter is normaal. Zij trouwt een normale man. Een zoon uit dit huwelijk heeft alleen ichthyosis, een andere zoon is alleen kleurenblind. Verklaar!
(VWO 77/1 vr. 36)Voorbereiding:
- We kiezen de volgende letters I voor normale huid en i voor ichthyosis. K voor normaal kleurenzien en k voor rood-groen kleurenblindheid.
- We laten om typografische redenen de XX en XY weg. IK//ik is dan een dubbel-heterozygote vrouw en IK//-- is een normale man.
- Een punt staat voor een nog niet bepaald allel of voor een allel dat nu niet ter zake doet.
Generatie Genotypen Fenotypen P IK//.. x ik//-- vr. normaal x man ichthyosis/kl.bl. gameten eicel I K en zaadcel i k
Voor een normale dochter zijn
alleen deze gameten nodig.F1 IK//ik normaal F1 x man IK//ik x IK//-- normale vr. x normale man gameten (..I K + ..i k + ..I k + ..i K) x - -
De rode zijn door c.o.
De uitkomst is gegeven:Alleen de zaadcel met het
Y-chromosoom (/--) is weergegeven
in het genotype, omdat alleen
naar de jongens wordt gevraagd.F2
met o.a.Ik//-- en iK//-- De ichthyotische jongen en de
kleurenblinde jongen zijn dus recombinanten
als gevolg van crossing-over bij de productie
der eicellen.Kleurenblindheid:
Storing die het gevolg is van het ontbreken of afwijken van 1, 2 of 3 of meerdere kleurgevoelige pigmenten in de kegeltjes van het netvlies. Het 1e pigment protaan is rood-, het 2e deutaan is groen- en het 3e tritaan is blauwgevoelig. De genen voor 1 en 2 liggen op het X-chromosoom en het gen voor 3 ligt op een autosoom. Het meest komen storingen voor in pigment 1 en 2. Bij deze vormen is er steeds sprake van verwarring in de rood/groen perceptie.
M.v.g. van G. Nevenzel.
Vorige pagina - Inhoudsopgave - Volgende pagina