Dihybride kruising met gekoppelde erffactoren en overkruising
Crossing-over - an interchange of genes or segments between homologous chromosomes.
N.B.: Een chromosoom breekt doorgaans niet willekeurig. Er zijn zo'n 15.000 hot spots waar de kans op een breekpunt bij crosing-over zo'n 10.000x groter is. De gebieden met de hoogste breukkans liggen bijna nooit in een gen, maar in de 90% DNA-volgorde die niet voor eiwitten codeert. Science 23 april 2004.
Bij een bepaalde plantensoort zijn aan twee fenotypes de genotypes te onderkennen. De verantwoordelijke genen zijn gekoppeld, echter het crossing-over-percentage bij de vorming van de gameten is 22 % of met andere woorden: Het recombinatie-percentage is 22 %.
Een dubbel-homozygoot wordt gekruist met een dubbelheterozygoot. Wat zijn de mogelijke uitkomsten in de F1? ( VWO 79/1 vr.34)Voorbereiding:
- Terwille van de inzichtelijkheid kiezen we voor twee ficitieve intermediair verervende kenmerken, bijv.: AA = rood; Aa = roze; aa = wit en BB = ruig behaard; Bb behaard; bb = glad.
- Alleen bij intermediair verervende kenmerken weet je het genotype aan de hand van het fenotype.
- Bij een dubbel-homozygoot heeft crossing-over geen recombinatorisch effect.
- De keuze voor de oudergenotypen is volkomen willekeurig. De keuze had bijv. ook AB//AB x AB//ab kunnen zijn.
Generatie Genotypen Fenotypen P ab//ab x AB//ab wi/gl x roze/beh. gameten ab x (0,39 AB + 0,39 ab + 0,11 Ab + 0,11 aB) F1 0,39 AB//ab + 0,39 ab//ab +
0,11 Ab//ab + 0,11 aB//ab0,39 roze/beh. + 0,39 wi/gl +
0,11 roze/gl + 0,11 wi/beh.De roze/gladde en de wit/behaarde zijn de echte recombinanten. Ze zijn ontstaan uit gameten die door crossing-over zijn gevormd en daardoor een nieuwe combinatie van allelen (een hercombinatie ofwel recombinatie) hebben.
Onafhankelijk van de eerder genoemde keuze levert een crossing-over-percentage van 22 % in de F1 een recombinanten-aandeel van 22 %, simpel door het feit dat de ene ouder homozygoot is en geen bijdrage levert aan de recombinaties.
M.v.g. van G. Nevenzel.
Vorige pagina - Inhoudsopgave - Volgende pagina