Erve Nevenzel

NEVENSEEL

 

Het feit dat geen der huidige nazaten de correcte naam Nevenseel draagt, komt doordat de bewoners van het Nevenzel enerzijds en de vertegenwoordigers van de officiële instanties anderzijds, de Nederlandse taal niet al te goed machtig waren of het ook niet konden zijn. Bedenk dat pas in 1805 de eerste nationale spelling tot stand kwam; daarvoor, maar zelfs geruime tijd daarna, sloot de spelling gewoon dicht aan bij de uitspraak.

Ofschoon de boerderij al zeker 6 eeuwen de naam Nevenzel (of varianten daarvan) draagt en de bewoners daar ook naar genoemd werden, is het pas in 1811 (en met een sanctionele navolging in 1825) tot een officiële naamgeving gekomen. Met de patronymische naamgeving werd gestopt en iedereen moest een vaste achternaam kiezen.

De patronymische naamgeving hield in dat men zich noemde naar de naam van de vader. Voorbeeld:
Als vader Gerhard heette en een zoon Jan had, dan heette zijn zoon Jan Gerhards. Stel dat de kleinzoon Willem heette dan stond hij officieel te (doop)boek als Willem Jans. De namen luidden in het Hammer dialect dan als Garrads Jaan en Jaans Wilm, eerst wordt de vader genoemd, dan de zoon of dochter. Bij een erfnaam komt deze voorop bijv. Kooikers Diene.

Als het dorp of de stad veel inwoners telde dan was de kans groot dat er meerdere vaders Gerhard waren met ook een zoon Jan. Er was dan een extra onderscheid nodig, bijv. beroepsnaam (Mulders Jan), veldnaam (Mars' Jan), boomnaam (Stroeks Jan), kenmerksnaam (Knoons Jan), herkomstnaam (Rhaander Jan) of huisnaam (Merinck Jan, spr. Meenk Jan), etc.

Zo zegt Willem Willems van het Spijkernix uit den Veldhoek, nu wonend op het Nevenseel, getrouwd met Janna Janssen Wieldrayer uit Hellendoorn en met de dochter Willemina en kleindochter Aaltjen en kleinzoon Hendrik, dat hij de naam van de boerderij als definitieve familienaam zal nemen.

'Fraanse fratsen' die wel weer overgaan hebben velen toen gedacht en lieten een meer of minder belachelijke naam registreren. Jaren bleef dat onopgemerkt doordat men vasthield aan de oude naamsaanduidingen, getuige het kerkelijk doopboek van na 1811.

1811 de 30 Dec.: Acte van naamsaanneming:


De leeftijd wordt gegeven in jaren, maanden en weken.
d. = dochter, k.d. = kleindochter
z. = zoon,    k.z. = kleinzoon

Willem Nevenseel (Noordmeer)
          d. Willemina     25 jaar
                    k.d. Aaltjen   4 jaar 
                    k.z. Hendrik   3 wk

En van enkele anderen uit Noordmeer:

Hendrik Plaggemars (Noordmeer)
          z. Gerrit        32 jaar
                    k.z. Herm      6 jaar
          z. Derk          28 jaar
                    k.d. Geertje   4 jaar
          z. Jan           26 jaar
                    k.d. Hendrikje 2½ mnd
          z. Egbert        23 jaar

Mannes Hazelhorst (Noordmeer)
          z. Gerrit         2 jaar

Hendrik Stoevelaar (Noordmeer)
          d. Geesje        11 jaar

Hendrik Stoesstart (Noordmeer)
          z. Geert         11 jaar
          d. Gerridina      9 jaar

Gerrit Oldenzaal (Noordmeer)   
          d. Aaltjen        8 jaar
          z. Hendrik Jan    7 jaar
          z. Jan            5 jaar
          d. Marije         1 jaar
	(N.B.: Gerrit ondertekent met Oldenseel)

Bovengenoemde Willem Nevenseel was van Spijkernix (in feite Spiekerniekes of kortweg Nieks 'Nicolaas' van het Spijker) uit de Oude Veldhoek onder Heino, daar waar de gemeente Dalfsen zo'n uithoek maakt ten zuidwesten van het huidige Lemelerveld. Het Nieks (of Spiekernieks) lag zo ongeveer in de noordoostelijke hoek tussen de huidige Strenkhaarsweg en de Dwarsweg. In de Historische Atlas van Overijsel (van Uitg. Robas 1990: ISBN 90-72770-11-0) op kaart 339 van Heino staat het Nieks nog ingetekend.

De disconnectie van de 'oude' en de 'jonge' Nevenseels. Zie schema hieronder.

In 1771 trouwt Derk Jans Miscotte (DJM) met Willemina Janssen (1751-1779) van het Nevenzel (zij is van de oude tak).

Als Willemina (WJN), na de geboortes van 5 kinderen overlijdt, hertrouwt Derk Jans Miscotte de jonge dochter Janna Jansen van het Wieldrayers (JJW) uit Hellendoorn. Ruim een jaar later overlijdt Derk Jans van het Miscotte in huize Nevenzel.

Janna Jansen Wieldrayer hertrouwt in 1782 met Willem Willems van het Spijkernix (WWS). In 1788 wordt hun dochter Willemina Willems (WWN) geboren.

In 1806 trouwt Willemina Willems met Hendrik Asses Oldenseel (HAO). Van hun kinderen zal alleen Aaltje in de familie 'van Buren' opgaan. Als in 1811 Hendrik Asses Oldenseel overlijdt, trouwt daarna in 1812 Willemina Willems, maar nu Willemina Nevenseel genaamd (en deels stammoeder van de nieuwe tak), met Gerrit Jan Janssen Ulderinx (GJJUN). Andermaal neemt een 'vreemde', deze Gerrit Jan Nevenzel (GJJUN) en stamvader van alle huidige Nevenzeels en -zels, de boerderijnaam als familienaam.

Als in 1829 Willemina Nevenseel overlijdt, hertrouwt 1830 Gerrit Jan Nevenzel met Janna Bril (1797-1870) (JB). Kinderen uit dit laatste huwelijk leverden ook de nodige Nevenzels.


Inhoudsopgave