Klaplong
Pneumothorax

Bij een pneumothorax (uit te spreken als 'pnuimoo-tooraks'; v.h. Grieks pneuma 'lucht' en thorax 'borstkas') is er lucht gekomen in de pleuraholte, de met een dun laagje vloeistof gevulde spleet tussen de bladen van de pleura te weten het borstvlies dat aan de borstkas vastzit en het longvlies dat aan de longen vastzit. Hierdoor kan een long of beide longen samenvallen (invallen); dit verschijnsel staat ook bekend als klaplong of ingeklapte long.

Pneumothorax komt tamelijk veel voor, in de eerste plaats bij jongemannen tussen 18 en 30 jaar als de spontane pneumothorax; de oorzaak is vooralsnog onbekend. Men neemt aan dat deze vorm ontstaat doordat er een zwakke plek in het longoppervlak aanwezig is. Omdat het longvlies onverbrekelijk verbonden is met het eigenlijke longweefsel, komt bij het 'stuk gaan' van één of meer longblaasjes lucht in de pleuraholte.

Ook kan een symptomatische pneumothorax voorkomen als gevolg van een ernstige organische longaandoening, bijv. doordat een grote blaas die aanwezig is in de long (een longabces, een cyste), doorbreekt in pleuraholte. Ook dan stroomt er lucht via de long in pleuraholte.
Ook door een ongeval, waarbij de long door ribpunten wordt aangeprikt, of door een messteek kan een opening in de borstwand en eventueel de long ontstaan, zodat lucht buiten of (vaker) van binnenuit de pleuraholte binnendringt waardoor een pneumothorax ontstaat.

De klachten kunnen zijn kortademigheid en pijn. Als complicatie kan een sterk verhoogde druk in de pleuraholte ontstaan (spanningspneumothorax), hetgeen leidt tot verdringing van borstorganen, bijv. hart en de grote vaten. Ook kan als complicatie een bloeding optreden (hematopneumothorax).

De behandeling van pneumothorax bestaat, indien de aandoening niet spontaan verdwijnt (lucht in de pleuraholte wordt nl. normaal gesproken geleidelijk geresorbeerd), uit het inbrengen van een thoraxdrain, een buis die de borstkas wordt binnengebracht om de daarin aanwezige lucht via een waterslot weg te laten stromen of, indien nodig, af zuigen.
Soms wordt dit gecombineerd met het opzettelijk laten verkleven van het binnenste en buitenste pleurablad door het inbrengen van een etsende stof (bijv. tetracycline), waardoor een herhaling (recidief) voorkomen kan worden.

In gevallen met duidelijke veranderingen van longweefsel (waarbij een of meer bullae - abnormale blazen in het longweefsel - zijn ontstaan), zal vaak operatieve behandeling noodzakelijk zijn; hierbij kan het zieke longgedeelte worden weggenomen.

M.v.g. G. Nevenzel.

Overzicht van onderwerpen.