Bloedtransfusie
- Erik Hermkens (2001). Veilig bloed.
Mens & Wetenschap Nr. 2, maart/april, p.84. (Zie hieronder)
Veilig bloed
Elke seconde worden er ergens op de wereld vier bloedtransfusies uitgevoerd. Het eeuwige probleem met bloedtransfusies is de veiligheid van het bloed. Het transfusiebloed moet vrij zijn van micro-organismen, omdat anders het middel in sommige gevallen erger is dan de kwaal.
Transfusiebloed moet dus steriel zijn en conventionele methoden zoals verhitten of bestralen zijn niet te gebruiken omdat de rode bloedcellen daardoor worden aangetast.
Om de veiligheid van bloed te waarborgen wordt in de Westerse wereld het transfusiebloed gecontroleerd op de aanwezigheid van micro-organismen. Probleem daarbij is dat alleen gescreend kan worden op bekende micro-organismen. Toen het HIV-virus (AIDS) nog niet bekend was, kon het bloed in die tijd wel besmet zijn geweest maar niemand kon het controleren. Het zou dus ideaal zijn een methode te hebben die alle micro-organismen kon uitschakelen zonder dat de rode bloedcellen worden aangetast.
Enkele Amerikaanse wetenschappers is dat gelukt. Ze hebben een nieuwe methode ontwikkeld: de zogenaamde neutronenbom-methode. De Amerikanen maken eerst hele kleine moleculen die ze 'inactines' noemen. Een inactinemolecuul heeft een positieve lading en is zo klein dat het gemakkelijk de membranen van bacteriën en virussen kan passeren. Het erfelijk materiaal is negatief geladen en zoals iedereen weet trekken tegengestelde ladingen elkaar aan. De inactine-moleculen plakken aan het erfelijke materiaal en verstoren de groei van het micro-organisme. Het gevolg is dat het micro-organisme het loodje legt.Waarom worden de rode bloedcellen dan niet aangetast zult u zich afvragen? Rode bloedcellen zijn bijzondere cellen omdat het erfelijk materiaal niet in een aparte celkern ligt opgeslagen maar los door de cel beweegt. De rode bloedcel is dan ook niet afhankelijk van het erfelijk materiaal om te overleven. Het erfelijk materiaal van rode bloedcellen wordt dus wel aangetast, maar de schade heeft geen gevolgen voor de rode bloedcellen.
Dit verklaart ook de naam van de methode: neutronenbom-methode. De neutronenbom werd aanvankelijk ontwikkeld als wapen om mens en dier uit te schakelen, maar moest de infrastructuur sparen (huizen, wegen, etc.). Na afloop wordt het inactine molecuul weer uit het bloedplasma gehaald en blijft er steriel transfusiebloed over.
M.v.g. G. Nevenzel.
Overzicht van onderwerpen.