Fibromyalgie

Fibromyalgie, fibromyalgia, syndroom van chronische pijn- en stijfheidsklachten dat voldoet aan welomschreven criteria zoals het voorkomen in meerdere delen van het bewegingsapparaat.
Synoniemen: fibromyalgiesyndroom, myofasciaal pijnsyndroom, fibrositis, fibromyositis.
Zie ook wekedelen reuma.
Bron: Pinkhof (1998)


Fibromyalgie - spierpijn bij ouderen wanneer meer en meer spiervezels atrofiëren (wegkwijnen door onvoldoende voeding) en plaats maken voor bindweefsel.
Bron: Coëlho (1993)
Fibromyalgie-syndroom.
Een syndroom (= verzameling van symptomen) bestaande uit hardnekkige gegeneraliseerde pijn in spieren en spieraanhechtingen, gepaard gaande met slaapstoornissen. Bij oderzoek worden geen objectieve afwijkingen gevonden; wel worden talloze zeer pijnlijke drukpunten van de spieren aangegeven die een min of meer specifieke lokalisatie zouden vertonen. Ook bij klinisch-chemisch en pathologisch onderzoek worden geen afwijkingen gevonden. Therapie: Zowel analgetica (pijnstillers) als sedativa (kalmerende middelen) hebben over het algemeen weinig effect. De waarde van psychotherapie is omstreden.
Bron: Codex Medicus (1991), 9e druk, p.294.

Fibromyalgie (v. Lat. fibra = vezel, v. Gr. myalgia = pijn) of fibrositis-syndroom, klachtenpatroon met name gekenmerkt door klachten van de weke delen van het bewegingsapparaat.

De verschijnselen zijn chronische spier- en ook botpijn, een gevoel van stijfheid en vermoeidheid in de spieren, gevoeligheid van de aanhechtingspunten van pezen en banden, huid en subcutane (onderhuidse) weefsels bij palpatie (betasten voor onderzoek). De aard van de prikkel en de reactie van de betrokkene daarop lopen daarbij vaak uiteen.

Ondanks deze klachten zijn er geen duidelijke (objectieve) spier-, skelet-, en gewrichtsafwijkingen te constateren, noch andere organische ziekten waarvan de verschijnselen symptomen zouden kunnen zijn. Behalve door deze klachten wordt fibromyalgie dikwijls ook gekenmerkt door (subjectieve) neurologische verschijnselen zoals tintelingen, een branderig gevoel en overgevoeligheid voor tocht of temperatuurwisselingen, zonder dat dit met objectieve verschijnselen gepaard gaat. Laatstgenoemde klachten komen over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Om de oorzaak van deze verschijnselen te verklaren is in het verleden een groot aantal hypothesen ontwikkeld, die echter allemaal onbewezen zijn gebleven. In analogie hiermee heeft het beschreven klachtenpatroon reeds onder een aantal namen bekend gestaan, waaronder chronic fatique syndrome, chronisch Epstein-Barr virus syndroom, benign myalgic encephalomyelitis, rapid movement disease en repetitive strain syndroom.

Volgens de moderne inzichten moet de oorzaak van de klachten worden gezocht bij de patiënt zelf, met name in de wisselwerking tussen de betrokkene en zijn omgeving en in de weerbaarheid tegen de dagelijkse stress.
De houding van de omgeving kan mogelijk een rol spelen bij zowel het ontstaan als het manifest worden van deze klachten. Door psychiaters en psychologen werden bij personen met genoemde verschijnselen geen afwijkingen gevonden ten opzichte van een (gezonde) populatie. Mogelijk moeten de verschijnselen worden beschouwd als een afweerreactie, die de mogelijkheid biedt te ontkomen aan mentale belasting. Daarom wordt in dit verband steeds gesproken over klachten of verschijnselen en niet over ziekte.

De diagnose fibromyalgie kan pas worden gesteld indien na een uitgebreide anamnese en een grondig lichamelijk en, indien nodig, psychologisch onderzoek alle overige oorzaken die aan de klachten ten grondslag kunnen liggen moeten worden uitgesloten.

Bij de behandeling dient in een van tevoren vastgesteld dag- of weekschema, de nadruk te worden gelegd op ontspanning en afleiding, waarbij ook aandacht moet worden besteed aan voldoende lichaamsbeweging. De ervaring leert dat personen met een dergelijk klachtenpatroon door de steun vanuit hun omgeving en op grond van het gevoel van eigenwaarde in staat zijn de behandeling binnen relatief korte tijd succesvol te laten zijn.

Bron: GWP (1991)


M.v.g. G. Nevenzel.

Overzicht van onderwerpen.